De Guillotine
Vanaf 9 september 2025 staat er iets heel bijzonders in het Maastricht Museum: een échte Franse guillotine uit 1798. Deze unieke bruikleen is tot stand gekomen in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en het Limburgs Museum in Venlo.
En ja, deze guillotine heeft echt in Maastricht gestaan en is zelfs gebruikt. Daarmee is het een tastbaar overblijfsel van de Franse overheersing, een periode die begon na het Franse Beleg van 1794 en de daaropvolgende inlijving van de stad bij de Franse Republiek. De komst van de guillotine symboliseert het radicale karakter van deze bezetting: nieuwe wetten, rechtspraak en strafmethoden vonden hun weg naar het dagelijks leven van de Maastrichtenaren. Wat voor sommigen stond voor rechtvaardigheid en vooruitgang, was voor anderen een angstaanjagend teken van een harde nieuwe orde.
Verborgen verhalen van Maastricht
De komst van de guillotine past binnen ons concept “Verborgen verhalen van Maastricht”, waarin we juist die gelaagde, soms pijnlijke hoofdstukken uit de stadsgeschiedenis laten zien. Maastricht was namelijk de laatste Nederlandse stad waar in vredestijd een executie plaatsvond. Het verhaal van de guillotine maakt duidelijk hoe recht en macht in verschillende tijden een heel andere betekenis konden hebben.
Een blik op de toekomst
Met deze bijzondere bruikleen geven we alvast een voorproefje van de tentoonstelling ”Van en voor Maastricht – Meesterschap in bruikleen”, die in het voorjaar van 2026 in de Annex opent. De guillotine is daarbij een van de blikvangers die laat zien hoe objecten verhalen vertellen.