Oproep: Heb je thuis souvenirs van de bevrijding van Maastricht?
In september 2024 herdenken we in Maastricht 80 jaar bevrijding. Na ruim vier jaar bezetting door Nazi-Duitsland kwamen eindelijk de geallieerde bevrijders. Velen gaven spontaan uiting aan hun vreugde, de bevrijders werden als helden ingehaald, er werd gedanst en feest gevierd.
Veel inwoners van de stad voelden de behoefte een of meerdere souvenirs of herinneringen aan deze vreugdevolle dagen/weken te koesteren, te bewaren, te tonen of mee te pronken.
Het meest bekend zijn natuurlijk de herdenkingsborden van de Maastrichtse aardewerkfabrieken. Die zijn in grote oplages gemaakt, hangen tot op de dag van vandaag in mening huis aan de muur en worden regelmatig te koop aangeboden op rommelmarkten of op het internet. Dat moet destijds voor de fabrieken en hun verkooppunten een soort van verdienmodel zijn geweest.
Maar er waren ook veel meer persoonlijke souvenirs die door mensen zelf werden gemaakt of die ze lieten maken. Er werden bijvoorbeeld van zilveren munten met de beeltenis van koningin Wilhelmina sieraden zoals armbanden, halskettingen en ringen gemaakt die trots werden gedragen en niet veel later verschenen er ook dergelijke sieraden gemaakt van Engelse munten.
Granaat- en kogelhulzen werden ook veelvuldig gebruikt om er bevrijdings- of oorlogssouvenirs van te maken en in huisvlijt werd er geborduurd, gebreid en genaaid aan herinneringstextiel.
De bevrijders waren vaak gul en deelden van alles uit en sommigen bewaarden vervolgens de verpakking weer als herinnering aan de bevrijding. Ook insignes en andere uniformdelen vonden in grote getale hun weg naar de Maastrichtenaren die ze als kostbare kleinoden bewaarden.
De creativiteit moet groot zijn geweest, want er verschenen gedichten en andere geschriften om uiting te geven aan de collectieve blijdschap.
Een tentoonstelling op initiatief van Werkgroep Schuilen in Maastricht …
De werkgroep Schuilen in Maastricht … heeft in de kazematten onder het Minister Goeman Borgesius plantsoen een klein museum ingericht waarin het verhaal wordt verteld van de schuilkelders in de stad in de Tweede Wereldoorlog en in de tijd van de Koude Oorlog.
In de ruim twintig jaar dat dit museum nu bestaat, heeft de werkgroep een beperkt aantal souvenirs in relatie tot de bevrijding aan zijn collectie mogen toevoegen.
In het kader van de tachtigste verjaardag van de bevrijding in september 2024 wil de werkgroep een expositie inrichten met bevrijdingssouvenirs en waar mogelijk ook de verhalen achter die souvenirs.
De werkgroep doet daarom een oproep aan Maastrichtenaren om zich te melden via info@schuileninmaastricht.com als ze nog dergelijke souvenirs in huis hebben die ze, in bruikleen, beschikbaar willen stellen voor deze tentoonstelling. Leden van de werkgroep nemen dan contact met u op, bekijken wat u heeft, of het geschikt is voor de tentoonstelling en horen dan ook graag het verhaal dat er eventueel aan verbonden is.
